Instytucja służebności przesyłu została wprowadzona do Kodeksu cywilnego ustawą z dnia 30 maja 2008 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw i weszła w życie 3 sierpnia 2008 r.
Jeżeli potrzebujesz pomocy w tej sprawie
Zadzwoń
Służebność ta jest tkz ograniczonym prawem rzeczowym. Do jej ustanowienia dochodzi w ten sposób, że przedsiębiorca przesyłowy , którego własność stanowią urządzenia służące do odprowadzania i doprowadzania płynów (wodociąg), pary (ciepłociąg), gazu (gazociąg), oraz energii elektrycznej ( linie elektroenergetyczne, słupy, transformatory ) może wystąpić do właściciela nieruchomości z wnioskiem o ustanowienie służebności przesyłu za odpowiednim wynagrodzeniem, a w razie odmowy złożyć wniosek do sądu, który w razie zaistnienia przesłanek z art. 3051 Kc taką służebność ustanowi.
Właściciel nieruchomości, na której znajdują się urządzenia przesyłowe takie jak linie elektroenergetyczne, słupy, transformatory i inne, również ma prawo do wystąpienia do właściciela tych urządzeń z wnioskiem o ustanowienie służrbności przesyłu.
Moja kancelaria specjalizuje się w reprezentowaniu osó, które na swoich nieruchomościach posiadają wspomniane wyżej urządzenia i zdecydowały się dochodzić swoich praw od przedsiębiorców.
Realizacja uprawnień właścicieli posiadających na swoich nieruchomościach urządzenia przesyłowe, odbywa się w ramach postępowań sądowych zmierzających do uzyskania wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z gruntu (popularnie zwane odszkodowaniem za słupy), ustanowienia służebności przesyłu lub też zmiany treści lub sposobu wykonywania już istniejącej służebności. W ramach ostatniego z wymienionych uprawnień dążymy do uzyskania rozstrzygnięcia sądowego, w którym sąd nakaże przedsiębiorcy przesunięcie. linia elektroenergetyczna do granicy nieruchomości oraz jej skablowanie i umieszczenie pod ziemią, co w znacznej mierze przyczynia się do możliwości zagospodarowania nieruchomości zgodnie z jej przeznaczeniem poprzez umożliwienie np: wybudowanie domu.
Odszkodowania za słupy energetyczne – jak je otrzymać?
Przesyłanie energii elektrycznej wymaga korzystania z infrastruktury przesyłowej, tj. słupów, oraz linii elektroenergetycznych o niskim, średnim i wysokim napięciu. Nieprędko się to zmieni, dlatego konieczność budowy i utrzymywania takich instalacji to perspektywa na wiele lat. Jakie są prawa właściciela nieruchomości, na której słupy energetyczne zostały wybudowane? Przede wszystkim może ubiegać się on o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie ze swojego gruntu, które potocznie zwykło nazywać się odszkodowaniem za słupy.
Czytaj więcej
Co poza odszkodowaniem za słupy?
Zgodnie z Kodeksem cywilnym nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią m.in. urządzenia służące przesyłowi energii elektrycznej prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń.
Warto pamiętać, że służebność przesyłu może zostać ustanowiona jedynie na rzecz przedsiębiorcy, a więc podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą. Przepisy nie mówią o tym wprost, jednak najczęściej w tzw. sprawach przesyłowych chodzi o przedsiębiorcę zajmującego się dostarczaniem energii elektrycznej. Choć służebność przesyłu równie dobrze może znaleźć zastosowanie w sprawach, w których działalność przedsiębiorstwa związana jest z przesyłaniem płynów, pary czy też gazu.
Jak ustanawia się służebność przesyłu?
Służebność przesyłu może zostać ustanowiona na dwa sposoby: na mocy umowy zawartej pomiędzy właścicielem nieruchomości a przedsiębiorcą lub na podstawie postanowienia sądu. Drugie ze wskazanych rozwiązań stosuje się wtedy, gdy właściciel nieruchomości odmawia podpisania umowy, a wybudowanie na jego posesji słupów wysokiego, średniego lub niskiego napięcia jest konieczne. W każdym z tych przypadków kluczową kwestią pozostaje ustalenie wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu. Jak obliczyć jego wysokość?
Wysokość odszkodowania za słupy wysokiego, średniego lub niskiego napięcia zawsze musi uwzględniać to, że ich wybudowanie na działce zmniejsza jej atrakcyjność, chociażby przez ograniczenia w możliwości zabudowy czy trudności w uprawie. Działkę ze słupami energetycznymi jest także trudniej sprzedać. Dlatego ustalając wysokość wynagrodzenia za budowę słupów, należy uwzględnić wartość nieruchomości, jej przeznaczenie (rolne lub budowlane), stopień ograniczenia prawa własności wynikający z budowy słupów, rodzaj i parametry urządzeń przesyłowych, a także częstotliwość korzystania z nieruchomości przez przedsiębiorcę będącego ich właścicielem.
Wymiana słupów energetycznych – odszkodowanie
Problem w kwestii odszkodowań nie kończy się w momencie wybudowania słupów na działce. W grę wchodzi jeszcze eksploatacja tych urządzeń czy też ich wymiana. Właśnie podczas wymiany słupów energetycznych może dojść do różnego rodzaju szkód. Ich klasycznym przykładem jest zniszczenie upraw rolnych. Zdarzają się także poważniejsze problemy, np. w postaci uszkodzenia budynku sąsiadującego ze słupem energetycznym. Każda taka szkoda powinna zostać naprawiona. Tym samym wymiana słupów energetycznych i dot. jej odszkodowanie musi pokrywać wszystkie straty związane z tym przedsięwzięciem.
Mechanizm rekompensowania omawianych szkód może zostać uregulowany już w samej umowie łączącej przedsiębiorcę przesyłowego z właścicielem nieruchomości. Gdyby zaś takich klauzul w umowie nie było, to nic nie stoi na przeszkodzie, aby właściciel nieruchomości domagał się odszkodowania na zasadach ogólnych.